De Hoop in oorlogstijd

Op 27 oktober 2015 is Hans Stoutjesdijk op bezoek geweest bij oud schipper van de Hoop Cor van der Dussen en zijn vrouw Weia. Tijdens een gezellige visite heeft Cor een aantal gebeurtenissen uit de tweede wereld oorlog beschreven waarbij de Hoop betrokken was. Hans heeft deze uitgeschreven en ze zijn hieronder te lezen.


Op de foto van links naar rechts: Hans Stoutjesdijk ( de schrijver ), Cor van der Dussen ( de verteller) en Weia van der Dussen.

Allereerst wat feiten:
  • Cor van der Dussen is de zoon van Jan van der Dussen en Jannigje Groeneveld.
  • Jan van der Dussen geb. ‘s – Gravenmoer  op 28 -01-1899 en overl 30-09-1960.
  • Jannigje Groeneveld geb. 01-03-1901 en overleden 06-03-1996.
  • Cor is geboren op 15-08-1928, Weia is geboren op 18-07-1931.

Bij het uitbreken van de oorlog was Cor 11 jaar oud en zat op het schippersinternaat in Vreeswijk. Uit veiligheidsoverwegingen was Cor overgebracht naar Rotterdam- Hillegersberg. Cor heeft na het bombardement op Rotterdam nog over de Coolsingel gelopen en daar met eigen ogen de puinhopen gezien. Vrij snel daarna is Cor aan boord van de Hoop, bij zijn vader en moeder, gekomen en heeft aan boord de oorlogsjaren meegemaakt. Cor zijn vader heeft altijd zijn lading zo gekozen dat hij niet voor de Duitsers hoefde te varen. Jan van der Dussen wilde hoe dan ook niet voor de “moffen” ( scheldwoord voor de Duitsers ) varen sprak Cor trots.

Herinnering 1
Het is eind 1942, begin 1943 en de Hoop was afvarend richting Rotterdam. Jan van der Dussen had nog steeds zijn radio aan boord. Een opvarend schip roept de Hoop ter hoogte van Bolnes aan en de schipper meldt dat er bij Rotterdam zwaar wordt gecontroleerd. Jan van der Dussen vraagt of zijn vrouw de radio wilt aan geven en  Jan smijt de radio op de bakboord bolder in diggelen en de restanten overboord.

Herinnering 2
Het was najaar 1943 en de aardappeloogst was in volle gang. De Hoop had een lading consumptieaardappelen in Zeeland geladen bestemd voor Den Haag. De opdracht gever was VeBaNa De reis ging via de Parksluizen in Rotterdam naar Den Haag. In de Parksluizen aangekomen werd de lading door de Duitsers gevorderd en de Hoop moest via het Volkerak en Dintel naar Standaardbuiten aan de Mark om daar de lading te lossen voor de Duitse cavalerie. Voer voor de paarden. In Standaardbuiten werd lading door Duitse soldaten in groene overalls met manden op de rug gelost. Een officier kwam controleren of het lossen naar wens verliep en maakte ook een praatje met de moeder van Cor ( Jannigje ). Jannigje maakte de Duitse officier een compliment dat zijn laarzen zo mooi waren gepoetst en dat de laarzen zo mooi glommen en zij voegde er aan toe dat zij geen schoensmeer meer had. Niet veel later kwam een soldaat twee doosjes schoensmeer brengen, een bruin en een zwart.

Herinnering 3
Het was eind 1943 misschien begin 1944 toen de Hoop leeg van Rotterdam op weg was naar Limburg. In Limburg scharrelde jan van der Dussen nog weleens een vrachtje op. Op weg naar Limburg deed  de Hoop Gorinchem aan. Binnen de sluis riep de bevrachter dhr Buitenman, Jan zijn principes kennende, Jan aan dat hij alleen een lading stenen had voor het transport naar het vliegveld Eindhoven en dat er al schepen waren gevorderd. Jan heeft niet afgemeerd, hij voer zo snel als mogelijk de sluis weer uit.

Herinnering 4
In de loop van 1944 begon de ellende voor de familie van der Dussen. Tijdens de invasie lag de Hoop aan de Ka bij Werkendam samen met de paviljoen Hagenaar de Goede Verwachting van zijn Oom Piet. Zij gingen de Biesbosch in en meerden af in de buurt van Hank bij de Vierbanse sluis. Zij kregen van de Duitsers opdracht om daar weg te gaan en zij hebben poosje door de Biesbosch gezworven omdat de Duitsers de Biesbosch niet in durfden varen. Enige tijd na de invasie keerde de rust wat terug en zij deden een reisje naar het oude Eindhoven via Helmond met een lading aardappelen. Na het lossen het was rond Dolle Dinsdag lagen ze leeg in Helmond en zij zagen de NSB-ers hun spullen pakken. In september 1944 via het Wilhelminakanaal naar Oosterhout en dan via de Donge naar de haven in ’s-Gravenmoer. ( Deze haven is nu gedempt). De bevrijding van ’s-Gravenmoer was op 29 oktober 1944.

Herinnering 5
Ongeveer drie weken na de bevrijding ging de Hoop naar Oosterhout. Hier lagen al ongeveer 120 binnenschepen. Kempenaars, Klippers en Hagenaars. De schippers jongens werden door de geallieerden gevraagd schepen te laden met levensmiddelen geleverd door de geallieerden om na de bevrijding van boven de rivieren direct uit te varen en de levensmiddelen naar het Noorden te brengen. De Hoop ging direct na 5 mei naar ’s-Hertogenbosch om een lading levensmiddelen voor Amsterdam. Via Engelen, de Dode Maas bij Heusden en de Andelse Maas en door de sluis bij Andel naar Amsterdam.

Deze granaathuls is door Jan van der Dussen gegraveerd en staat als aan denken bij Cor thuis.